Libri i 1822 / Filozofi shqiptar – konsullit francez : “Ja pse duhej një tiran si Ali Pashë Tepelena”


Burimi : gallica.bnf.fr / Bibliothèque nationale de France
Burimi : gallica.bnf.fr / Bibliothèque nationale de France

Nga Aurenc Bebja #, Francë – 19 Dhjetor 2017

 

Në librin në gjuhën frënge, “Vie d'Ali-Pacha, visir de Janina, surnommé Aslan ou le Lion – Jeta e Ali-Pashës, vezirit të Janinës, i thirrur Asllan ose Luan”, të autorit Alphonse de Beauchamp, botuar në Paris në vitin 1822, gjejmë një fragment të veçantë, në faqen n°180, mbi rrëfimin e një filozofi shqiptar* për Ali Pashë Tepelenën.

 

Në vijim, do të gjeni tekstin e plotë, të sjellë në shqip nga Aurenc Bebja – Blogu “Dars (Klos), Mat – Albania” :

 

Qeveria e tij kishte megjithatë apologjetë ; Konsulli i Francës (François Pouqueville) citon si dëshmi, mendimin e një filozofi shqiptar, që e njihte Francën, që kishte qëndruar në Paris dhe frekuentuar shkrimtarë, bashkohorë si Volteri. Burri i moshuar i ka shprehur atij këto fjalë :

 

Në Prémiti (Përmet) kam lindur. Njeriu i mençur dhe i kujdesshëm mund të jetë i lumtur kudo. Për këtë, unë jam një shembull i padiskutueshëm. Kam parë Versajën dhe Mbretin e Francës ; kam parë qytetërimin më të shkëlqyer ; kam jetuar në mesin e popullit më të sjellshëm në botë ; dhe pavarësisht kësaj, kam dëshiruar të kthehem në atdheun tim.

 

Për pesëmbëdhjetë vjet kam shërbyer si përkthyes, vezirit Ali Pasha, pa patur prej tij mosmirënjohje apo nder të madh. Qeveria e tij, të cilën ju me siguri do ta gjykoni me ashpërsi, është në raport me njerëzit që ai urdhëron ; padrejtësitë dhe mizoritë e tij, gjithçka është e zbatueshme dhe proporcionale me natyrën e egër të shqiptarëve.

 

Duhej një tiran për të nënshtruar një popull grabitqarësh. Fjalët e mia ju çudisin, e pranoj ; por dhjetë vjet më parë ju do të ishit vrarë ose shitur si skllav, nga ata që sot ju shoqërojnë dhe mirëpresin.

 

 

* Identiteti i filozofit shqiptar nuk është përmendur në libër, por sipas kërkimeve mund të bëhet fjalë për Konstandin Dukën nga Përmeti.

 

# Çdo gazetë online apo print, çdo portal që merr këtë shkrim duhet të citojë autorin në fillim të shkrimit (Nga Aurenc Bebja, Francë) dhe burimin e informacionit në fund (Blogu © Dars (Klos), Mat – Albania), si dhe të vendosë linkun e burimit : https://www.darsiani.com/la-gazette/libri-i-1822-filozofi-shqiptar-konsullit-francez-ja-pse-duhej-nje-tiran-si-ali-pashe-tepelena/. Në rast të kundërt mos e publiko këtë shkrim.

 

 

Publikuar në :

 

http://www.botasot.info/historia-lajme/806786/libri-i-1822-filozofi-shqiptar-ndash-konsullit-francez-ja-pse-duhej-nje-tiran-si-ali-pashe-tepelena/

 

https://www.voal.ch/libri-1822-filozofi-shqiptar-konsullit-francez-ja-pse-duhej-nje-tiran-si-ali-pashe-tepelena/

 

http://www.bota.al/2017/12/libri-i-1822-filozofi-shqiptar-konsullit-francez-ja-pse-duhej-nje-tiran-si-ali-pashe-tepelena/

 

http://www.syri.net/arte-media/118954/perkthyesi-i-ali-pashe-tepelenes-duhej-nje-tiran-per-te-nenshtruar-nje-popull-grabitqaresh/

 

http://www.kultplus.com/trashegimia/filozofi-shqiptar-ja-pse-duhej-nje-tiran-si-ali-pashe-tepelena/

 

http://www.titulli.com/index.php?m=post&s=45545&regjistro

 

http://opinion.al/libri-i-1822-filozofi-shqiptar-konsullit-francez-ja-pse-duhej-nje-tiran-si-ali-pashe-tepelena/

 

http://aktivpress.com/filozofi-shqiptar-konsullit-francez-ja-pse-duhej-nje-tiran-si-ali-pashe-tepelena/

 

http://www.gsh.al/2017/12/19/libri-1822-filozofi-shqiptar-konsullit-francez-ja-pse-duhej-nje-tiran-si-ali-pashe-tepelena/

 

https://shqiperiaebashkuar.al/2017/12/libri-i-1822-filozofi-shqiptar-konsullit-francez-ja-pse-duhej-nje-tiran-si-ali-pashe-tepelena/

 

http://vloranews.net/libri-1822-filozofi-shqiptar-konsullit-francez-ja-pse-duhej-nje-tiran-si-ali-pashe-tepelena/

 

http://maqedoniashqiptare.com/2017/12/libri-i-1822-filozofi-shqiptar-konsullit-francez-ja-pse-duhej-nje-tiran-si-ali-pashe-tepelena/

 

http://www.americaneye.al/libri-1822-duhej-nje-tiran-si-ali-pasha-per-te-nenshtruar-nje-popull-grabitqaresh/

 

http://www.civitas.al/civitas-plus/filozofi-flet-per-ali-pashen-duhej-nje-tiran-per-te-nenshtruar-nje-popull-grabitqaresh

 

http://www.tiranaobserver.al/libri-i-1822-duhej-nje-tiran-si-ali-pasha-per-te-nenshtruar-nje-popull-grabitqaresh/

 

http://www.gazetadita.al/libri-i-1822-duhej-nje-tiran-si-ali-pasha-per-te-nenshtruar-nje-popull-grabitqaresh/

 

http://www.pasqyre.al/te-gjitha/filozofi-shqiptar-ja-pse-duhej-nje-tiran-si-ali-pashe-tepelena/

 

http://ulqini-online.com/sajti/?p=16978

 

http://illyriapress.com/libri-i-1822-filozofi-shqiptar-konsullit-francez-ja-pse-duhej-nje-tiran-si-ali-pashe-tepelena/

 

http://www.balkanweb.com/site/filozofi-shqiptar-i-shpjegon-konsullit-francez-pse-duhej-nje-tiran-si-ali-pashe-tepelena-1822/

 

http://www.kohanews.com/libri-1822-filozofi-shqiptar-konsullit-francez-ja-pse-duhej-nje-tiran-si-ali-pashe-tepelena/

 

http://ina-online.net/libri-1822-filozofi-shqiptar-konsullit-francez-ja-pse-duhej-nje-tiran-si-ali-pashe-tepelena/

 

http://dualajm.com/dosier/dossier-filozofi-shqiptar-shpjegon-konsullit-francez-pse-duhej-nje-tiran-si-ali-pashe-tepelena-1822/

 

http://www.tetovanews.info/2017/12/libri-i-1822-filozofi-shqiptar-konsullit-francez-ja-pse-duhej-nje-tiran-si-ali-pashe-tepelena/

 

http://www.kohajone.com/2017/12/19/viti-1822-filozofi-shqiptar-konsullit-francez-ja-pse-duhej-nje-tiran-si-ali-pashe-tepelena/

 

http://www.njekomb.com/?p=61297

 

http://www.mekulipress.info/2017/12/20/libri-i-1822-filozofi-shqiptar-konsullit-francez-ja-pse-duhej-nje-tiran-si-ali-pashe-tepelena/

 

http://unejamshqiptar.net/index.php/2017/12/19/ali/